Piosenki

Wraz z rozwojem Capoeira jako czynnika sprzeciwu przeciwko dominacji (poprzez ukrywanie w tekście prawdziwych przekazów i treści), rozwinęła się gra słów. Niektórzy badacze uważają, że miała ona wpływ na rozwinięcie w amerykańskiej kulturze hip - hopu bitew na rymy, zwanych też MCingiem bądź rapowaniem. Jest to bardzo prawdopodobne biorąc pod uwagę, że Capoeria przybyła do Ameryki pod koniec lat siedemdziesiątych, kiedy to hip – hop również zaczął się rozwijać wśród Afro Amerykanów i Latynosów. Biorąc pod uwagę konstrukcję takiej bitwy, gdzie dwóch raperów wchodzi do koła utworzonego przez publiczność i próbuje się nawzajem skuteczniej obrazić nie używając przy tym przemocy fizycznej nie sposób nie skojarzyć tego z roda. W Capoeira solista bardzo często improwizuje tekst piosenki drocząc się z odpowiadającym tłumem bądź komentuje to co dzieje się wewnątrz koła. Niestety ten poziom gry jest w Polsce bardzo słabo rozwinięty. Spowodowane jest to krótkim czasem istnienia Capoeira w naszym kraju. Niewielu trenerów opanowało język portugalski do takiego stopnia aby móc za jego pomocą improwizować słowa piosenek pasujących do muzyki i jednocześnie zawierających rymy. Drugim utrudnieniem jest chór składający się z początkujących capoeiristas, którzy nie rozumieją nawet słowa po portugalsku a co za tym idzie nie mogą reagować na zawołania solisty ani śmiać się z czynionych przez niego żartów. Aby utrzymać ramy tradycji poważniejsze zawołania takie jak chulas śpiewane po ladainha są nauczane na pamięć. Większości adeptów Capoeira jest zgodnych, że w tej formie jaką prezentuje dziś jej nawiązania do religii takich jak Candomble czy religia Chrześcijańska są co najwyżej symboliczne. Mimo to roda bardzo często, szczególnie w tradycyjnym stylu Capoeira Angola rozpoczyna się od inwokacji gdzie wyraźnie wysławia się Boga (Deus) a wiele zwykłych pieśni odnosi się do świętych, chrześcijańskich jak i afrykańskich. Nie do końca trafnym byłoby określanie Capoeira „rytualną walką”. Istnienie inwokacji w ladainha/chula w istocie tworzy ramę rytuału, w której można by umieścić grę i bardzo możliwe jest, że w przeszłości rama ta była determinantem dalszych wydarzeń. Obecnym efektem takich inwokacji jest (opcjonalnym w wielu grach) dla większości graczy umieszczenie gry w atmosferze powagi i poczuciu wzajemnego szacunku. Oczywiście dozwolone jest doszukiwanie się w tym duchowych aspektów, ale jest to raczej sprawa indywidualna i nie dotyczy zbiorowości w roda. Dla jednych gra może być praktyką religijną, a dla innych sposobem na zabicie czasu, ale dla większości roda zdaje się być religijnie neutralna. Inwokacje te są to pieśni śpiewane przez osobę prowadzącą roda, najczęściej mestre bądź kogoś z najwyższym stopniem. W przypadku starych mistrzów jest to wyjątkowe zdarzenie ponieważ są one improwizowane na daną okazję, każda mówi o czym innym, często także są one opowieścią o zmarłych wojownikach, legendach czy przygodach. Mówią też o historii Capoeira i Brazylii a ich zakończenie zawsze zwołuje do wychwalania tematu pieśni. W wielu pieśniach Capoeira nie spotkamy czystego portugalskiego. Język ludzi z północnowschodniego wybrzeża różni się nieznacznie od dialektu uważanego za oficjalny portugalski, jakim mówi się w Rio de Janeiro. W pieśniach Capoeira podkreśla się jeszcze te różnice, aby wiersze lepiej się rymowały. Na przykład szeroko stosuje się słowo camara zamiast camarada bądź amigo. W pieśniach Capoeira camara oznacza kumpla i odzwierciedla silne poczucie braterstwa, które rozwijają się wśród capoeiristas.

Piosenki, a właciwie śpiew jako taki, to bardzo ważna część Capoeira. Wyznacza rytm jogo i razem z muzyką pomaga graczom zapomnieć o zmęczeniu, a także dodaje im otuchy. Reasumując:

Ladainhas to piosenki śpiewane na początku Roda Angola. Śpiewa ją solo zwykle Mestre, Professor, bądź ktoś inny z najwyższym stopniem w danej chwili. Podczas ladainha można, a nawet trzeba improwizować. Ladainha opowiada o przeżyciach śpiewającego, o historii Capoeira, o którymś z Mestres, czy jakiejś innej osobistości.

Chulas, inaczej zwane saudacao śpiewane są po Ladainha, ale także przed walką. Śpiewane są przez solistę (który podaje słowa) oraz przez chór odpowiadający na jego zawołanie. Przeważnie odnosi się do faktów historycznych, legend bądź innych aspektów kulturowych dotyczących Capoeira i roda.

Corridos są śpiewane, gdy rozpoczyna się gra. Najpierw solista wyśpiewuje refren, który jest powtarzany przez chór, a następnie śpiewa kolejne zwrotki, a chór powtarza po nim refreny. W corridos także można improwizować. Są one krótkie, składające się najczęściej z zawołania i odpowiedzi refrenem, używa się ich do nadania odpowiedniego tempa grze.

Quadra Pieśni składające się z czterech wersów, przy ich pomocy nadaje sie charakterystyki danej roda, inprowizując, komentując grę, wyśpiewując ostrzeżenia bądź pouczając.